Luật sư tư vấn: Cách lập di chúc như thế nào là hợp pháp

Cần phải lập di chúc theo các quy định của pháp luật để có được một bản di chúc có hiệu lực pháp lý. Vậy cách lập di chúc như thế nào là hợp pháp.

Luật sư tư vấn: Cách lập di chúc như thế nào là hợp pháp

Thủ tục lập di chúc hợp pháp

Đại diện pháp lý tại Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết: Một bản di chúc được coi là hợp pháp khi có đủ các điều kiện theo đúng quy định tại điều 652 Bộ Luật Dân sự 2005

Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa hay cưỡng ép;
Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội, hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật.

Các hình thức được lựa chọn khi lập di chúc

Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
Di chúc bằng văn bản có người làm chứng (người làm chứng cho việc lập di chúc có thể bất kỳ người nào, trừ những người sau đây: Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc; Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc; Người chưa đủ 18 tuổi, người không có năng lực hành vi dân sự;
Di chúc bằng văn bản có công chứng;
Di chúc bằng văn bản có chứng thực.

Nội dung di chúc cần thể hiện rõ các nội dung nêu tại điều 653 Bộ Luật Dân sự

Ngày, tháng, năm lập di chúc;
Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản hoặc xác định rõ các điều kiện để cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
Di sản để lại và nơi có di sản;
Việc chỉ định người thực hiện nghĩa vụ và nội dung của nghĩ vụ (nếu có).

Nội dung bản di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu; nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được đánh số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.

Đối với di chúc bằng miệng cần lưu ý các điều kiện có hiệu lực của di chúc

Căn cứ pháp luật: theo quy định tại Điều 649, Điều 651 và khoản 5 Điều 652 BLDS.
Điều kiện có hiệu lực: theo quy định tại Điều 651 BLDS: khi tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản được thì có thể lập di chúc bằng miệng.

Theo khoản 5 Điều 652, việc di chúc miệng này do người lập di chúc thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất là hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký trên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 5 ngày, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực.

Luật sư tư vấn: Cách lập di chúc như thế nào là hợp pháp

Các lưu ý về việc lập di chúc hợp pháp

Quy định về độ tuổi người lập di chúc

Theo các Luật sư tư vấn quy định về độ tuổi lập di chúc cụ thể như sau

Người đã thành niên đều có quyền lập di chúc, trừ trường hợp người đó bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức và làm chủ được hành vi của mình.
Người từ đủ 15 tuổi đến 18 tuổi có thể lập di chúc thừa kế nếu được cha mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

Hiệu lực pháp luật của di chúc

Di chúc có hiệu lực pháp luật kể từ thời điểm mở thừa kế
Di chúc không có hiệu lực pháp luật toàn bộ hoặc một phần trong các trường hợp sau:
Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế;
Trong trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc và một trong nhiều cơ quan tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa kế thì phần di chúc có liên quan đến cơ quan các nhân này không có hiệu lực pháp luật nhận thừa kế.
Di chúc không có hiệu lực pháp luật, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn mật phần thì di chúc về phần di sản này vẫn sẽ còn hiệu lực.
Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó là không có hiệu lực pháp luật.
Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực pháp luật.

Lưu ý: Đối với hiệu lực pháp luật của di chúc chung của vợ chồng thì có hiệu lực từ thời điểm người sai cùng chết hoặc tại thời điểm vợ, chồng cùng chết.

Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó, trừ khi học là những người từ chối nhận di sản để lại:

Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
Con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động.

Nguồn: ngheluat.edu.vn tổng hợp